Kaszkaj

Dywany Kaszkaj są tkane przez wędrowne ludy Kaszkajów, zamieszkujących wyżynne tereny południowo-zachodniego Iranu. Kaszkajowie to pasterze i tkacze prowadzący półkoczowniczy tryb życia, którzy przez wieleset lat zamieszkiwali prowincję Fars, Chuzestan oraz Południowy Isfahan. Obecnie większość Kaszkajów mieszka w okolicach miasta Sziraz, dawnej stolicy imperium perskiego. W dawnych czasach Kaszkajowie migrowali dwa razy do roku między swoimi zimowymi pastwiskami położonymi w okolicach Zatoki Perskiej oraz letnimi pastwiskami znajdującymi się w chłodniejszych górach Zagros. Sztuka tworzenia dywanów, kilimów, toreb, sakw, namiotów, wstęg oraz innych ozdób tkackich stanowi ważną część nomadycznej tradycji i kultury Kaszkajów. Ozdoby te cieszą się obecnie ogromną popularnością i można znaleźć je w wielu nowoczesnych wnętrzach na całym świecie. Dywany kaszkajskie są wykonywane z wełny oraz włosia owiec, kóz i koni należących do danego plemienia. Wiele wzorów jest przekazywanych z pokolenia na pokolenie i tkanych z pamięci. Dywany są wykonywane przy użyciu poziomych krosien. W trakcie pracy osoba tkająca siedzi zazwyczaj na wykonanej już części dywanu. Dywany kaszkajskie charakteryzują się zachwycającymi wzorami przykuwającymi uwagę i przedstawiającymi koczowniczy tryb życia. Dominującym kolorem jest ciepły odcień czerwonego brązu. Dywany są bardzo trwałe, a dzięki ciemnej kolorystyce dobrze znoszą zabrudzenia oraz świetnie sprawdzają się w pomieszczeniach, przez które przechodzi wiele osób, jak na przykład wejścia, kuchnie i korytarze. Wzory często występują w formie pięknych medalionów i przedstawiają sceny z życia codziennego, ptactwo, kwiaty, drzewa, postaci ludzkie oraz czworonożne zwierzęta. Popularnym źródłem inspiracji dla tkaczy są freski i kolumny Persepolis, starożytnej stolicy Persji za czasów Achemenidów. Dywany są wiązane z wysokiej jakości surowców. Choć są dość grubo tkane, a gęstość węzłów osiąga około 180 000 węzłów na metr kwadratowy, nie należy uznawać tego za oznakę niskiej jakości, a raczej przykład szybkiej i wydajnej produkcji. Dywany kaszkajskie są wyjątkowo trwałe, ich wzory są mniej szczegółowe, co nadaje im bardziej prymitywny wygląd, któremu zawdzięczają ogromną popularność na całym świecie. Obecnie rośnie liczba dywanów kaszkajskich tkanych dla celów komercyjnych przez ludy prowadzące półkoczowniczy tryb życia, a znalezienie prawdziwego, tradycyjnego dywanu stanowi nie lada wyzwanie.